Zangthalpa đưa mắt nhìn đại chúng một vòng. Chợt thấy, trước mặt có một người đàn ông ngồi xếp bằng ngay ngắn, xiêm áo đẹp đẽ nhưng trên gương mặt phảng phất một nỗi buồn. Ngài cất giọng ấm áp, hỏi:
– Này người đàn ông trước mặt, ta thấy dường như ông có tâm sự gì chăng? Ta có thể giúp cho ông được gì nào?
Người đàn ông vội ngẩng đầu, ánh mắt sáng rỡ, đứng dậy chắp tay cung kính:
– Thưa Thầy Zangthalpa, theo Thầy hạnh phúc thực sự là gì? Hạnh phúc ở nơi đâu? Xin hãy cho con biết. Mọi người thường nói: Đàn ông có sự nghiệp và vợ đẹp thì là người hạnh phúc. Con đặt quyết tâm cố gắng làm được. Con đã kiếm được rất nhiều tiền và có 3 người vợ xinh đẹp nức tiếng cả vùng. Vậy mà sâu thẳm bên trong con vẫn thấy thiếu thiếu điều gì đó. Con chăm chỉ kiếm tiền bao nhiêu năm trời, bây giờ tiền đã nhiều, vợ cũng nhiều, nhưng vẫn không thấy vui. Con tự hỏi: Con cần phải có nhiều tiền đến mức nào? Và phải lấy bao nhiêu bà vợ nữa thì mới hạnh phúc đây?
Zangthalpa đưa mắt nhìn phía xa rồi lại nhìn người đàn ông, ôn tồn nói:
– Hãy lắng nghe câu chuyện ta sắp kể. Có thể, con sẽ tìm thấy đáp án. Câu chuyện mang tên:
NGƯỜI THỢ LÀM VƯỜN VÀ TÊN TRỘM ĐI TÌM HẠNH PHÚC NHƯ THẾ NÀO?
Ngày xửa ngày xưa, ở vương quốc xa xôi nọ có một thành phố ven biển mang tên Chín cây cầu. Người dân nơi đây có một cuộc sống khá thanh bình và đầy đủ. Tuy cũng có sự phân biệt giàu nghèo nhưng không đáng kể. Ở gần bờ biển có một ngôi chùa rất đẹp tên là Linh Ứng, tọa lạc ở đó là bức tượng Quan Âm Bồ Tát thật uy nghi, rạng rỡ. Đấy chính là biểu tượng tâm linh của toàn thành phố.
Một ngày nọ, người dân phát hiện một vầng hào quang rực sáng tỏa ra xung quanh. Quan sát thấy, vầng hào quang phát ra từ một viên ngọc bích lung linh ở trên trán bức tượng. Người dân lấy làm lạ, ùn ùn kéo đến chiêm ngưỡng. Cho là điềm lành, mọi người không ai bảo ai, đều đến trước bức tượng thành tâm cầu nguyện.
Viên ngọc bích này vô cùng linh thiêng… Quả nhiên, ai cũng đều thành tựu như ý. Người cầu con trai, lập tức liền có thai con trai; người cầu có xe ngựa mới lập tức hôm sau được tặng xe, cô đào cầu danh tiếng, hôm sau buổi diễn người xem chen chúc; người cầu buôn may bán đắt hôm sau cháy hàng; người thích đi du lịch, hôm sau được nhận vào làm cho một thuyền buôn xuyên quốc gia danh giá; người ước có nhiều tiền bỗng nhặt được một hũ vàng trong vườn khi đang xới đất trồng cây, người đang mắc nợ hôm sau được xí xóa; Người đang muốn xây quán trọ hôm sau được cho rất nhiều gỗ để làm; người chưa có gia đình ước có chồng/ vợ hôm sau liền gặp được ý chung nhân; người đang ở trong ngõ ước có ngôi nhà mặt phố, hôm sau lập tức con đường trước nhà được thành phố ban bố lệnh quy hoạch lại…
Và thế là tất cả thần dân của thành phố Chín cây cầu bỗng chốc trở nên giàu có, đầy đủ chỉ sau một ngày. Ai nấy đều hân hoan, sung sướng. Ai cũng thấy yên tâm và tin rằng mình sẽ sống hạnh phúc từ nay đến cuối đời vì hễ có bất kì thiếu thốn nào, chỉ cần đến trước bức tượng mà cầu nguyện là xong.
Nhưng không ngờ, trong thành phố có một tên trộm xảo quyệt khét tiếng tên là Dumitu – Tato, tên thường gọi là Tato. Khi thấy mọi người ai ai cũng thỏa mãn với cái mình có, hắn sinh lòng đố kỵ, nghĩ: “Ta phải giữ viên ngọc này cho riêng mình. Để viên ngọc ngoài trời, đứa nào chả đến cầu rồi lại được thỏa ước nguyện. Ta chả thấy vui vẻ sất! Nhiều kẻ là hàng xóm của ta nay đã giàu có với nhà cao cửa rộng, một bước lên ngựa, tiền âm dương đủ cả. Thật đáng ghét! Ta mới là người đủ khôn ngoan, xứng đáng để sở hữu viên ngọc này.
Nghĩ là làm. Hắn âm mưu lên kế hoạch. Khi màn đêm buông xuống, người dân đã chìm vào giấc ngủ, hắn lẻn vào sân chùa. Nhưng quan tổng trấn đã lệnh cho rất nhiều quân lính ngày đêm canh giữ quanh bức tượng, thấy quân lính đi tuần dồn dập quá, Tato đang lo sự khó thành. Nhưng vốn là một kẻ nhanh trí, hắn nghĩ thầm: “Tại sao mình lại không ước nhỉ?”. Hắn liền cầu nguyện cho viên ngọc rơi xuống. Lập tức, viên ngọc từ trên cao rơi trọn vào lòng bàn tay hắn. Phía sau viên ngọc được gắn với một sợi dây dẫn đến cái chuông báo động, khi viên ngọc rớt xuống thì lập tức tiếng chuông vang lên inh ỏi, xé tan không gian yên tĩnh. Đội tính tuần tra tản ra tứ phía truy lùng kẻ cắp.
Lúc này, Tato vô cùng luống cuống, đảo mắt nhìn xung quanh, bất ngờ có sáng kiến: Hắn ước viên ngọc này biến thành một cái cây để lẫn vào đám cây trong chùa, còn hắn là người đi dạo vô tội. Ngay lập tức, viên ngọc bích liền biến thành một cái cây hòa lẫn vào khu vườn! Đội canh gác nhanh chóng tập hợp và lục soát từng người nhưng vẫn không tìm thấy. Tato bị lính tuần lục soát vội quá không kịp nhìn viên ngọc cây đứng ở đâu nữa. Quan tổng trấn lệnh cho niêm phong cả ngôi chùa để phục vụ công tác điều tra.
Tin viên ngọc biến mất làm rúng động cả thành phố. Toàn bộ thành phố bị phong tỏa và điều tra rất cẩn thận. Bởi vậy, từ đêm hôm đó, Tato chưa có cơ hội vào lại ngồi chùa để tìm “Viên ngọc cây”. Vậy là, viên ngọc bích đó vẫn nằm trong thành phố, vẫn ở trong ngôi chùa mà chưa một ai phát hiện được.
Bấy giờ, trong thành phố có một người được mệnh danh là “thiên hạ đệ nhất nghệ nhân cây cảnh”: Đức Tâm. Xưa kia vì nghèo khó mà phải làm thợ sửa xe ngựa. Nhưng nhờ có viên ngọc bích mà tâm nguyện của anh được viên mãn. Không những hết nợ nần, mà còn được cho một khoản tiền lớn. Hai vợ chồng anh phất lên trông thấy, Đức Tâm từ đó có điều kiện để thỏa mãn mơ ước cũng như rèn rũa năng khiếu bẩm sinh: làm vườn! Nhờ những điều kiện hội tụ đầy đủ như vậy, chỉ trong khoảng một thời gian ngắn, Đức Tâm nối tiếng khắp vùng về tài chăm cây.
Tiếng lành đồn xa, đơn vị quản lí khu vườn nơi có bức tượng Quan Âm Bồ tát linh thiêng ấy tìm đến và thuê Đức Tâm chăm sóc. Vì ngôi chùa to đẹp và nổi tiếng, nên phải thuê một người làm vườn tài năng như Đức Tâm mới xứng tầm. Tuy đang bị niêm phong, nhưng việc chăm sóc cây thì không thể không làm, nên thành thử, Đức Tâm lại là người được phép tự do đi lại mà không ai cấm được. Đức Tâm ngày ngày cần mẫn chăm sóc khu vườn mà không hề hay biết Viên ngọc cây đang ở ngay đó, cùng vô số cây khác…
Biết được điều này, Tato liền tìm đến với ý đồ thông đồng với Đức Tâm đề tìm ra viên ngọc bích. Hắn nói: “Thực ra trong chùa có một thứ rất đặc biệt, một cái cây quý. Tôi biết nó đang ở trong khuôn viên chùa. Bây giờ, nếu mà anh giúp tôi lấy được cái cây đấy, anh muốn gì tôi cũng cho!”
Tuy đã trở nên giàu có nhưng lòng tham của Đức Tâm vẫn trỗi dậy. Ban đầu có vẻ phân vân nhưng nghĩ tới việc sẽ có nhiều thứ hơn bây giờ chắc sẽ sướng hơn nhiều nên đồng ý ngay. Để có thể ra vào khu vườn công khai, Đức Tâm nhận Tato thành đồ đệ của mình… Thế rồi, hàng ngày hai người đi lại đều đặn trong khu vườn hòng tìm được Viên ngọc cây. Nhưng trong vườn có hàng nghìn cây, Tato hiểu rằng, để tìm được viên ngọc phải đến từng cây đứng trước đó và ước. Nếu cây nào làm điều ước trở thành sự thật được thì đích thị là viên ngọc rồi.
Để tiện cho việc phát hiện dễ dàng, hai người thỏa thuận với nhau sẽ ước trên tay mình có 10 cái nhẫn kim cương. Thế là hàng ngày, hai người đến từng gốc cây một quét dọn, chăm sóc cẩn thận, xong rồi chắp tay cầu nguyện. Việc này lọt vào mắt lính tuần, lính tuần thấy rất kì quái, sao chăm cây mà lại còn phải chắp tay lầm rầm khấn vái?! Tato nhận thấy điều này đã gây chú ý, làm nhiều lính tuần sẽ tưởng chúng có vấn đề thần kinh mà đuổi đi mất. Bèn bàn lại với Đức Tâm rằng sẽ tranh thủ lúc mấy tay lính đi tuần mà thay phiên nhau, một người canh lính, còn người kia xì xụp khấn vái. Cách này xem ra an toàn nhưng tốc độ “chăm sóc” cây trở nên rất chậm…
Ròng rã đã 3 mùa trăng, gần hết cả cả khu vườn mà vẫn chưa có cái nhẫn nào hiện ra. Cả hai bắt đầu nản, người thì nghĩ: “Hay là cái cây đã bị ai đánh cắp mất rồi?”, người thì cho rằng: “Rất có thể cái cây bị gió cuốn bật gốc, chết rồi cũng nên!…”
Suy nghĩ lan man và mất dần hi vọng, hai người quay sang trách móc nhau. Đức Tâm hằn học: “Anh tưởng chú biết cái cây nằm ở đâu mới đồng ý hợp tác cùng chú, rốt cục đến hôm nay vẫn trắng tay. Mụ vợ anh suốt ngày chì chiết bảo anh chúi mặt chúi mũi vào cái vườn!”. Tato cũng chẳng vừa, đốp lại: “Gớm, cũng vì em tin tưởng bác là Thiên hạ đệ nhất làm vườn, có con mắt tinh đời, nhìn cây biết tướng. Thành ra mới đến tìm. Chứ anh nhìn trăm cây như một, thế mà cũng đòi…!”
Nhưng chưa tìm hết hẳn khu vườn, nên vẫn chưa hết hi vọng. Hai người vẫn tiếp tục kìm chế mà đi tìm, nhưng vừa làm, vừa ước, chốc chốc lại cãi nhau. Nhiều khi quá lời, còn động chạm cả bố mẹ nhau kiểu: “Bố mẹ chú loại gì mà sinh ra chú thiểu năng thế hả?!”
Đến một ngày nọ, làm đến tận góc cuối khu vườn rồi mà chẳng thấy gì, vậy là gần như đã hết. Đến mức này chẳng chịu nổi nữa, cả hai quay sang chửi nhau té tát rồi xông vào túm cổ nhau, lăn lộn giữa đám cây.
Tức lắm, Tato nghĩ: “Giá mà có đôi tay bằng sắt thì mình đấm vỡ mặt nó ra!”. Hai người mải đánh nhau mà không biết rằng mình đang ở gân cái cây như ý đang ở góc sâu nhất của khu vườn. Ô kìa, cánh tay Tato lập tức biến thành thanh sắt cứng đơ, chắc nịch. Khổ nỗi, tay bằng sắt thì làm gì có cơ nên không thể cử động được. Bàn tay này giờ là cục sắt vô dụng! Cùng lúc ấy, đầu Đức Tâm cũng lóe lên mong ước : “Kể mà mình có đôi chân sắt, đá nó cho bõ tức!”. Tức thì nguyên đôi chân cùng các bộ phận liên quan lập tức biến thành một khối sắt nặng trĩu, đương nhiên là chẳng di chuyển nổi. “Thế này thì còn làm ăn được gì nữa?? Trời ơi!”
Bấy giờ, hai người chỉ mong sao trở lại như bình thường ngay lập tức. May mắn thay, chân và tay của họ trở lại bình thường ngay. Nhưng trong lòng, cơn tức vẫn đang ngùn ngụt, hai người không hề nhận ra rằng điều ước của mình vừa đột ngột trở thành hiện thực. Lửa sân hận đang thiêu đốt, cả hai lại lo tiếp tục đấm đá nhau túi bụi mà chẳng kịp nhận ra thay đổi vừa rồi.
Được một lúc, mệt quá hai người nằm lăn ra đất. Lúc này, cơn giận cũng nguôi ngoai phần nào rồi mà cả hai vẫn không nhớ ra điều ước kì quái hồi nãy của mình. Cái bụng to tròn của Đức Tâm réo rắt: “Ước gì có cái bàn với đầy thức ăn ngon, anh em hòa giải với nhau cũng được”. Thế rồi một chiếc bàn ăn với la liệt sơn hào hải vị hiện ra trước mắt.
Thế là hai người ngồi ăn uống với nhau. Xong Tato lại nghĩ: “Ước gì ở đây hiện ra cái giường để ăn uống xong mỗi người có một cái giường để ngủ. Thế thì thích biết mấy!”. Tự nhiên hai cái giường đẹp hiện ra ở đấy, và mỗi người nhanh nhảu leo lên nằm yên vị. Nhưng Đức Tâm lại tiếp tục: “Ước gì có một bầy thiếu nữ trẻ trung, xinh đẹp đến đấm lưng cho mình thì sung sướng phải biết!”. Một bầy thiếu nữ từ đâu đến, duyên dáng, gợi cảm xoa bóp cho Đức Tâm.
Sự ghen tức của Tato lại trỗi dậy: “Nó thì ăn ngon với thiếu nữ, mình phải có gì chứ! Xem nào… Ước gì ta có một bầy mỹ nữ đẹp như Tây Thi!” Đấy! Thế là các cung tần mỹ nữ, công chúa, tiểu thư từ khắp châu Phi đến Châu Mỹ, từ đồng bằng đến miền núi… đến đấm bóp múa hát mua vui cho Tato
Đức Tâm lại thấy không vừa lòng. Đấm bóp mua vui cho mình chỉ là thiếu nữ bình thường, tên kia được hẳn công chúa, tiểu thư… thì tự thấy bực mình.
Thế là một cuộc chạy đua vì sự sân hận, tham lam và ganh tị lại nổ ra. Cả hai cứ mải miết chạy theo suy nghĩ mà không có dấu hiệu muốn dừng.
Đức Tâm muốn chơi trội, ước có hẳn 1 cây quyền trượng bằng vàng. Tato ngứa mắt: “Quyền trượng của ta phải là kim cương!”…
Chỉ một lúc sau, khuôn viên ngôi chùa cổ kính, uy nghiêm đã bị tràn ngập bởi các loại châu báu, mỹ nhân, giường vàng, chiếu ngọc…
Đức Tâm muốn chơi trội, ước có hẳn 1 cây quyền trượng bằng vàng. Tato ngứa mắt: “Quyền trượng của ta phải là kim cương!”
Ấy vậy mà hai người xem ra vẫn không thoả mãn. Chán những món đồ quý nhưng quen thuộc, Tato ước có nguyên một cỗ chiến xa với 10 con tuấn mã bờm trắng lộng lẫy nhìn cho mới lạ và hoành tráng. Đức Tâm tỏ ra không hề thua kém, ngồi chiễm chệ trước một… núi hoả dược, thi thoảng tiện tay lại châm ngòi 1,2 quả cho nổ chơi. Trong lòng đắc ý, nghĩ thằng Tato kia phải sợ chết khiếp.
…
Đên bây giờ, có lẽ vì quá mải mê chạy đua theo những tham vọng không cùng mà cả 2 đã hoàn toàn quên sạch mục đích ban đầu của mình là đi tìm Viên ngọc cây rồi.
Chạy đua chán chê, bắt đầu thấm mệt, nhìn xung quanh toàn thứ chả ăn được: nào là hoả dược, là chiến xa thần thú, là vàng, là kim cương… Bực mình, cả hai cùng nghĩ: “Ước gì tài sản của tên kia bất chợt tan biết hết sạch cho biết mùi đau khổ và hắn cũng biến luôn lên cung trăng cho khuất mắt ta!”
Bùm! Một tiếng nổ long trời vang lên. Dụi dụi mắt, hai người đàn ông nằm trơ chọi không một mảnh áo che thân… trên mặt trăng. Hai người bần thần nhìn nhau, rồi lại nhìn về phía trái đất xa xăm…
Không khí bỗng trở nên lắng đọng, trời đã về khuya. Thầy Zangthalpa tiếp tục:
– Các bạn có bài học gì từ câu chuyện trên không?
Các cánh tay lần lượt giơ lên:
– Thưa Thầy: bài học nhân quả. Tato ích kỉ không nghĩ đến quyền lợi của người khác ăn cắp viên ngọc cho riêng mình với mong muốn có tất cả, nhưng cuối cùng chẳng có gì cả!
Cả hai nhân vật đều muốn hại người khác, cuối cùng quả lại quay trở về với chính họ ạ.
– Thưa thầy: khi bị lòng tham khống chế, con người sẽ không biết bao nhiêu là đủ. Lúc nào cũng lo lắng, toan tính. Rốt cuộc, có cái mình muốn rồi vẫn không hạnh phúc!
…
Zangthalpa mỉm cười:
– Tốt lắm!
Rồi Ngài nhìn về phía người đàn ông khi nãy:
– Bài học của con là gì?
Người đàn ông xúc động:
– Ôi Thầy kính quý! Thật hạnh phúc biết bao khi ngay đây con nhận ra rằng: sống biết đủ mới thực sự hạnh phúc. Câu chuyện của Thầy thật giản dị mà ý nghĩa lại sâu sắc vô cùng. Đỉnh cao của lòng tham là sự huỷ diệt. Mà lòng tham của con người thì khôn cùng. Người thông minh là người sống biết đủ. Thưa Ngài, xin hãy chỉ dạy cho con thêm nhiều điều nữa!
Zangthalpa gật đầu ưng thuận:
– Được! Vậy là con đã nhận được câu trả lời của ta rồi đấy. Các con khổ, không phải do thiếu thốn, mà vì con cố chạy theo tiêu chuẩn của người khác. Hạnh phúc mà các con đang có nhờ vào những đối tượng bên ngoài là thứ hạnh phúc giả tạm. Đối tượng bên ngoài luôn thay đổi, hôm nay có, ngày mai mất và con sẽ không bao giờ có hạnh phúc thực sự. Tham, sân, si chỉ có thể dẫn các con tới con đường bất hạnh. Chỉ khi con có trí tuệ, biết cách sửa bên trong- sửa tâm mình thì đó chính là con đường duy nhất đi đến hạnh phúc!
Đại chúng vỗ tay hoan hỷ, chắp tay thể hiện sự thành kính và biết ơn với Thầy Zangthalpa vì đã tặng cho họ nhưng lời giáo huấn quý báu. Ai nấy đều tâm đắc gật gù, có người còn chép cả vào vạt áo để ghi nhớ…
Trong Suốt kể tại Đà Nẵng ngày 12 tháng 7 năm 2015.
Đọc tiếp Zangthalpa – Phần 30: Nỗi oan của vợ thiền sư
Mời các bạn quan tâm đến Truyện cổ tích Zangthalpa:
– Theo dõi các phần Audio của truyện Zangthalpa tại đây.
– Theo dõi các phần Video của truyện Zangthalpa tại đây.
– Theo dõi các truyện Zangthalpa mới nhất tại đây.
– Xem mục lục các truyện Zangthalpa tại đây.