Không có nhiều tình tiết gây giật mình hay quá rùng rợn, nhưng Us ám ảnh người xem bằng cảm xúc vừa bi vừa hài về kẻ thù lớn nhất của chúng ta: Bản thân mình.
Bộ phim Chúng ta (Us) gặt hái thành công lớn về doanh thu trên màn ảnh rộng toàn thế giới, là một câu chuyện viễn tưởng nhưng đầy thực tế về cuộc sống ngày nay, nơi con người đang bị tàn phá bởi chính phiên bản vô nhân tính của mình. Trong phim, những “shadow” (cái bóng) đã được Chính phủ Mỹ nhân bản vô tính nhưng vẫn kết nối tâm hồn với phiên bản gốc là một con người thật, nhằm mục tiêu điều khiển suy nghĩ của họ.
Phim xoay quanh câu chuyện của Adelaide, một cô bé bị sang chấn tâm lý từ nhỏ sau một lần bị lạc. Cô yêu thích múa ballet và lớn lên, cô lập gia đình cùng anh chồng, Gabe. Họ có với nhau một cô con gái tên Zora và con trai út Jason. Adelaide luôn sống trong cảm giác lo sợ về một người giống hệt mình mà cô gặp lúc nhỏ. Nỗi ám ảnh ấy đã luôn theo cô và đặc biệt dữ dội hơn khi gia đình cô quay về căn nhà cũ vào kỳ nghỉ. Tại đây, họ bị tấn công bởi một gia đình có ngoại hình giống mình như đúc, có khác chỉ là trang phục mà thôi.
Các “shadow” không biết nói, với bộ quần áo liền màu đỏ, tay cầm kéo, hung dữ từ lòng đất chui lên tấn công phiên bản người thật. Cứ mỗi người bị giết, shadow của người đó sẽ tập kết về biển để nối dài cộng đồng các shadow trên mặt đất. Chúng trở nên quá đỗi khủng khiếp khi có thể hành động và suy nghĩ như con người dù năng lực kém hơn, mọi điều kiện vật chất đều tệ hại hơn, và đặc biệt, “shadow” không biết đến cảm xúc. Chỉ đến khi nhìn thấy một Red (shadow của Adelaide – thực chất là con người) hạnh phúc khi được nhảy múa, các shadow mới nhận ra chúng đang đau khổ thế nào và quyết tâm giành lấy quyền làm chủ cuộc sống.
Kinh sợ khi thấy phiên bản tiêu cực của chính mình
Chúng ta thường có suy nghĩ “tôi ổn” trong đa số các tình huống diễn ra trong cuộc sống: tôi là người tốt, tôi đã làm hết sức, tại sao người khác đối xử với tôi như thế, tôi không có gì sai cả… cho đến khi nhìn thấy một “tôi” khác: dốt nát, tàn độc, xấu xí, tham lam và đầy ganh tị. Chúng ta bắt đầu hoảng hốt, muốn thắng nó, muốn tiêu diệt nó và càng sợ hãi khi không thể kiểm soát được sự tấn công của nó. Nói cách khác, ta chỉ muốn chối bỏ “phiên bản lỗi” ngay khi nó vừa xuất hiện.
Dù đã cố gắng chạy trốn và chống trả nhưng gia đình Adelaide vẫn không thể thoát khỏi cuộc truy đuổi của các shadow. Cả đất nước đang bị “shadow” tấn công hàng loạt và cách duy nhất giúp Adelaide cứu được gia đình mình là liên tục di chuyển để shadow không đuổi theo kịp. Càng bất lực, họ càng sợ hãi trước nguy cơ mất đi tất cả những gì mình đang có, bao gồm cả mạng sống của chính mình và người thân.
Thế nhưng, khi họ chấp nhận sự thật là có một phiên bản tồi tệ của mình đang tồn tại, không chối bỏ nó nữa thì sự bình tĩnh và sáng suốt bắt đầu đến. Gia đình Adelaide biết cách phòng bị và tác động ngược lại đến các shadow, trở thành những người tiên phong trong cuộc chiến đấu không cân sức này.
Chiến thắng chính mình bằng điều trái tim hát
Ban đầu, các thành viên trong gia đình chỉ biết đánh trả shadow bằng những thứ họ tin là mình giỏi: Gabe dùng gậy bóng chày để tự vệ, Zora phải chạy thật nhanh, Jason làm ảo thuật… Họ đã thất bại. Đó là điều hiển nhiên vì các shadow có sức khỏe và suy nghĩ giống như con người và quan trọng hơn, chúng không sợ hãi. Gia đình Adelaide chỉ lật ngược được thế cờ khi họ biết sử dụng vũ khí lợi hại nhất của mình: Tình yêu và sự đam mê.
Gabe vẫn luôn thích tận hưởng sóng biển và sự am hiểu về du thuyền chính là đòn chí tử giúp anh tiêu diệt Abraham (shadow của Gabe). Zora khi được thỏa mãn đam mê lái xe mới chống lại được phiên bản lỗi của mình, trong khi trước đó cô bé đã chạy thục mạng mà không thể thoát nổi. Jason cũng vậy, cậu chiến thắng bằng màn nghịch lửa “đỉnh” nhất trong đời và kịp thời cứu cả gia đình thoát khỏi cái bẫy của Pluto. Đây cũng là lý do mà Adelaide không thể thắng được Red, vì Red (con người) mới thật sự có tình yêu với múa ballet chứ không phải Adelaide.
Điều làm cho con người khác biệt với “shadow” chính là những cảm xúc tích cực. Khi chúng ta tìm được sự bình an bên trong mình thì đó cũng là lúc nỗi sợ chìm xuống và tình yêu có cơ hội được xuất hiện. Khi được làm điều trái tim hát, ta sẽ có sức mạnh chiến thắng những giận dữ, tham lam, đố kỵ, kiêu mạn và mê lầm – hay nói theo cách của nhà Phật là “ngũ độc” – hiện ra trong “phiên bản lỗi” của chính mình.
Sức mạnh của niềm vui, tình yêu, hy vọng và hạnh phúc
Thực chất, cuộc sống của các “shadow” vốn dĩ hoàn toàn bình thường, chẳng có vui sướng cũng chẳng có khổ đau. Chúng chỉ bắt đầu đau khổ khi có một Red (phiên bản dưới mặt đất của Adelaide) xuất hiện và ngập tràn hạnh phúc khi được múa ballet. Trong cô luôn có niềm tin ở Chúa và luôn hy vọng tìm lại cuộc sống thật của mình. Từ đó, các shadow mới bắt đầu tìm kiếm những cảm xúc tích cực mà chúng đã thấy được ở Red.
Ngược lại, những cảm xúc tích cực vốn đã là thế mạnh của con người. Họ luôn mong muốn giữ chặt cám giác sung sướng đó nên đã luôn đè nén hoặc trốn tránh các tiêu cực trong lòng. Cuối cùng, bằng sức mạnh của việc làm điều trái tim hát, những người đối diện được ngũ độc đã chiến thắng, còn những người luôn dồn nén thì bị tiêu cực kiểm soát và không thể vượt qua.
Suy cho cùng, cả con người lẫn “shadow” đều khao khát có được niềm vui, hy vọng, tình yêu và hạnh phúc. Cả hai đều tìm kiếm và đấu tranh để được hạnh phúc, biến nó thành mục tiêu và động lực để quyết liệt chiến đấu đến cùng. Họ rất đáng thương khi đã nhầm lẫn rằng phải giết chết phiên bản đối nghịch của mình thì mới có được hạnh phúc. Nếu biết cách, mỗi bên đều hoàn toàn có thể hạnh phúc trong thế giới của mình, và chung sống trong hòa bình.
Cuộc đấu tranh sẽ không có hồi kết, như hình ảnh chuỗi shadow nắm tay nối dài vô hạn ở cuối phim. Hạnh phúc chân thực không phải là tiêu diệt những mặt trái của ta. Hạnh phúc chân thực sẽ xuất hiện khi chúng ta quay vào sửa hoàn toàn các nhầm lẫn bên trong, chứ nó không đến từ bất kỳ đối tượng nào bên ngoài.
Mời các bạn cùng xem phim và chia sẻ bài học cùng CLB Phát triển bản thân Trong Suốt vào mỗi Thứ Sáu hàng tuần nhé!
