Bản danh sách của Schindler (Schindler’s List) là bộ phim xếp thứ 8 trong 100 phim Mỹ hay nhất mọi thời đại do Viện phim Mỹ chọn. Phim được giới phê bình đánh giá cao với 7 giải Oscar, trong đó có giải Phim hay nhất. Phim cũng được đại chúng yêu thích nên doanh số phim lên tới 322 triệu USD vào năm 1993.
Phim dựa trên câu chuyện có thật về cuộc đời của Oskar Schindler, một doanh nhân người Đức đã cứu sống hơn 1000 người Do Thái thoát khỏi nạn diệt chủng của Đức Quốc Xã.
Vào năm 1939 thời thế chiến II, sau khi Đức chiếm được Ba Lan thì họ lập ra các trại tập trung. Họ đưa người Do Thái vào đó, ép buộc phải lao động khổ sai. Ai không nghe lời thì bị giết.
Schindler là một doanh nhân. Ông tạo mối quan hệ tốt với các sĩ quan Đức, hối lộ họ tiền bạc và nhiều đồ quý hiếm để mua những người Do Thái trong trại tập trung về nhà máy của mình. Nhờ nguồn nhân công rẻ mạt này, ông trở nên giàu sụ, hưởng thụ cuộc sống giàu sang.
Nhưng rồi một ngày, tiếng gọi của sứ mệnh đã đánh thức ông. Từ một doanh nhân bình thường, kiếm tiền rồi hưởng thụ, ông đã tìm thấy sự hạnh phúc khi cứu những người Do Thái khỏi trại tập trung, cứu họ khỏi địa ngục trần gian, nơi có thể bị giết bất cứ lúc nào. Tìm được lý tưởng sống, ông đã sống một cuộc đời hoàn toàn khác. Bộ phim là hành trình ông đã dùng tất cả tài năng, tiền bạc, mối quan hệ, tất cả mọi thứ, để cứu sống hơn 1000 người Do Thái thoát khỏi diệt chủng.
Đối lập hoàn toàn với Schindler là Amon Goeth, sĩ quan người Đức quản lý trại tập trung. Amon là một kẻ tàn ác. Thú tiêu khiển của hắn là đứng trên ban công và bắn ngẫu nhiên vào bất kỳ người Do Thái nào trong trại. Một cô kỹ sư phát hiện ra lỗi kỹ thuật trong quá trình xây dựng trại tập trung và báo cáo với hắn, hắn bắn chết cô ngay tại chỗ. Một cô gái cọ phòng tắm không sạch, hắn cũng bắn luôn.
2 nhân vật tưởng chừng rất đối lập như vậy, nhưng lại có chung một đặc điểm. Đó là gì?
Theo môn tâm lý học tỉnh thức WECAP, mỗi người trong chúng ta có 5 tiềm năng, đó là W-Trí tuệ, E-Giàu có, C-Sáng tạo, A-Thành tựu và P-Sức mạnh. Do thói quen mà đa số mọi người sẽ chỉ dùng một tới hai tiềm năng vào hầu hết tình huống trong cuộc sống.
Trong phim này, cả Schindler và Amon đều có tiềm năng Giàu có. Một tiềm năng nhưng hai số phận là vì sao? Mỗi tiềm năng đều có mặt sáng và mặt tối. Mặt sáng Giàu có là thích cho đi, có lý tưởng sống tốt đẹp giúp Schindler làm những điều vĩ đại. Mặt tối của giàu có là khi bị ai phủ nhận sẽ phủ nhận lại khiến Amon trở thành một kẻ tàn bạo. Chúng ta hãy cùng xem chi tiết về cuộc đời một người sáng Giàu có và tối Giàu có trong phân tích dưới đây nhé.
Schindler đàm phán với Amon về việc mua lại những người Do Thái
Một Shindler sáng Giàu có sẽ sống cuộc đời thế nào?
Mặt sáng của người Giàu có là có lý tưởng sống cao đẹp, lý tưởng không chỉ xây hạnh phúc cho riêng mình mà là mang lại hạnh phúc cho nhiều người.
Ban đầu, Schindler chỉ sống như một doanh nhân bình thường, giỏi chớp cơ hội. Ông thấy nguồn lao động rẻ là người Do Thái, vì vậy ông tìm cách mua người Do Thái trong trại tập trung. Ông có nguồn lợi nhuận kinh doanh khổng lồ và vui niềm vui tiền bạc. Nhưng ông dần nhận ra niềm vui mới ở việc cứu người Do Thái khi giúp họ được tự do khỏi bàn tay độc ác của quân lính Đức. Sau mỗi lần cứu một người Do Thái ra khỏi trại, ông thấy nụ cười, thấy sự hạnh phúc trên khuôn mặt họ, nhờ vậy mà lý tưởng cứu người trong ông được đánh thức. Từ đó trở đi, ông sống một cuộc đời khác.
Ông tìm những cách khác nhau để thực hiện sứ mệnh cứu người. Với tên quản lý trại tập trung Amon, ông chia lợi nhuận của nhà máy sản xuất cho hắn, nên hắn đồng ý để cho ông đưa người Do Thái ra khỏi trại. Với tên quản lý cấp dưới, ông hối lộ các đồ vật quý mua được ở chợ đen. Ông tìm cách cấp giấy xác nhận “lao động thiết yếu” cho càng nhiều người càng tốt, để bảo vệ họ không bị chuyển đi các trại tập trung khác. Ông cứu được cả những người tàn tật, cả trẻ con. Khi những người Do Thái bị nhét trên các toa tầu chật chội, nóng bức, ngột ngạt, đầy khổ sở thì ông đã tìm cách để tưới nước vào tàu, giúp họ được tưới mát.
Rồi khi chiến tranh đi tới giai đoạn cuối, phe Đức sắp thua, Amon được lệnh chuyển toàn bộ người Do Thái trong trại của hắn tới trại tập trung Auschwitz. Schindler biết rằng nếu tới trại đó thì những người Do Thái sẽ chết. Vì vậy, ông đã lập ra bản danh sách gồm hơn 1000 người và hối lộ Amon một khoản rất lớn để hắn đồng ý thả những người này tới nhà máy mới xây của Schindler ở Tiệp Khắc.
Tai nạn bất ngờ xảy ra khi một đoàn tàu chở phụ nữ và trẻ em vô tình chuyển hướng sang Auschwitz. Schindler đã không từ bỏ. Ông tới tận Auschwitz, hối lộ tên sĩ quan chỉ huy một túi kim cương thì hắn mới chịu thả người.
Schindler đang lập bản danh sách hơn 1000 người mà ông sẽ cứu
Và khi đã dùng một lượng tiền khổng lồ để cứu hơn 1000 người Do Thái về nhà máy sản xuất đạn dược ở Tiệp Khắc thì Schindler làm gì tiếp theo? Ông không hề sản xuất bất cứ một viên đạn, một trái bom nào. Ông tiếp tục nuôi sống họ cho tới khi cạn kiệt tiền và phá sản.
Vậy Schindler được hay mất? Ông mất hết tài sản, trở thành tội phạm chiến tranh, và sau khi quân Đức thua thì ông phải trốn chui trốn lủi. Nhưng mà ông được thứ quý hơn cả những thứ đấy. Ông tìm được một cuộc sống ý nghĩa, một lẽ sống cao cả không hề dễ nhìn ra trong cuộc đời này. Lẽ sống đấy chính là của báu trên đời.
Schindler là minh chứng hùng hồn về cuộc đời một người sáng Giàu có sẽ sống như nào. Khi đã quyết định làm điều nghĩa hiệp thì họ sẽ cho đi mọi thứ mình có mặc dù chẳng nhận lại được cái gì hết. Và họ thực sự hạnh phúc khi sống như thế.
Một Amon tối Giàu có sẽ sống cuộc đời thế nào?
Cũng có tiềm năng Giàu có, nhưng tiếc thay Amon lại rơi vào vùng tối, tối mù mịt. Một mặt tối của người Giàu có là thường thấy mình đặc biệt. Amon thường đứng ở ban công, ngắm bắn bất kỳ người Do Thái nào trong trại. Điều đó giúp hắn cảm thấy thượng đẳng, cảm thấy hơn người, giúp hắn thỏa mãn cái tôi đặc biệt. Hắn cho rằng quyền lực của một người được thể hiện ở việc mình có thể ra tay giết bất cứ ai, vào bất cứ lúc nào. Tàn sát người khác cho hắn cảm giác hắn như một vị vua.
Amon ngắm bắn bất cứ ai trong trại để tự thấy mình thượng đẳng, đầy quyền lực
Mặt tối thứ hai của Giàu có là khi bị ai đó phủ nhận phẩm tính thì họ sẽ phủ nhận lại. Ngay cảnh đầu xuất hiện, hắn đã thể hiện điều này. Amon chịu trách nhiệm xây dựng trại tập trung. Một cô kỹ sư Do Thái chạy đến nói với hắn là phương án xây hiện tại là sai, nếu tiếp tục xây thì nhà sẽ bị sập. Hắn cảm giác phẩm chất của mình bị động vào, tại sao một đứa Do Thái thấp kém dám chê hắn. Hắn thấy mình bị phủ nhận, nên sẽ phủ nhận lại ngay. Và phủ nhận tối đa là giết. Hắn đã bắn luôn cô kỹ sư tội nghiệp.
Ta có thể thấy khi bị tối Giàu có mà có quyền lực trong tay như Amon thì thật nguy hiểm. Chỉ cần thấy ai chạm vào phẩm tính của mình, thì họ có thể hủy diệt người đó luôn. Nếu là một vị vua tối Giàu có thì có thể trở thành bạo chúa, hủy diệt cả thế giới.
Vậy khi một người bị tối Giàu có thì phải đối xử với họ thế nào?
Thầy tôi đã từng hỏi rằng: “Trong mỗi người đều có một con sói thiện và một con sói ác, vậy con nào sẽ chiến thắng?”
Và thầy nói là: “Con cho con nào ăn nhiều con đó sẽ thắng”.
Phần sáng Giàu có là con sói thiện, phần tối Giàu có là con sói ác. Nếu muốn một người sống ở trạng thái sáng Giàu có, thì hãy tìm cách cho phần sáng đó ăn thật nhiều. Khi nhận ra đang cho con sói tối Giàu có ăn thì dừng lại, đừng cho nó ăn nữa, nó sẽ mất đi sức mạnh.
Sói thiện và sói ác, bạn cho con nào ăn nhiều, con đó sẽ thắng
Một điều đặc biệt ở một người Giàu có là họ luôn hướng về phía ánh sáng, về những phẩm chất tốt đẹp.
Bạn hãy để ý xem, Amon không phải là một kẻ tối hoàn toàn. Khi cô kỹ sư đến nói là hắn sai, mặc dù bắn cô, nhưng ngay sau đó hắn vẫn làm theo lời cô nói, đổi ngay phương án. Rồi khi nhận ra Amon thảm sát người vô tội, Schindler đã hướng hắn về phía ánh sáng bằng cách nói rằng: “Một vị vua thực sự thể hiện quyền lực của mình bằng cách tha thứ cho người khác chứ không phải bằng cách trừng phạt họ”. Ngay sau đó, Amon đã tha thứ cho những người mà hắn thấy phạm lỗi. Đó là điểm sáng.
Tiếc thay, do không cho con sói thiện ăn thường xuyên, nên sói ác đã lại chiến thắng. Hắn lại quay về cách sống cũ, lại tiếp tục trò chơi thảm sát của hắn. Nếu Schindler ngày này qua ngày khác nói với hắn rằng “tha thứ mới là quyền lực thực sự” và nói rằng “trừng phạt người khác vô cớ là thấp kém”, thì hắn sẽ thấy không thể giết người vô cớ được nữa. Vì sao? Vì nếu làm vậy sẽ chứng minh hắn là người thấp kém. Hắn sẽ không làm. Nguyên tắc để hành xử với những người Giàu có là hãy hướng họ về phía ánh sáng, và cần phải rất kiên nhẫn.
Cuộc đời của hai người, một sáng Giàu có, một tối Giàu có cho chúng ta một bài học nhân sinh sâu sắc. Mỗi khi đứng trước một tình huống trong cuộc sống, chúng ta sẽ cân nhắc nên cho sói nào ăn đây?
